Wpływ alkoholu na mózg – co się dzieje z mózgiem po spożyciu alkoholu
Jaka dawka alkoholu jest dla nas bezpieczna?
Jaka dawka jest dla nas bezpieczna? Żeby to ustalić, najlepiej skorzystać z kalkulatora [https://pijodpowiedzialnie.pl/kalkulator/]. Kalkulator podpowie nam jaka jest szacunkowa liczba promili w naszym organizmie i poda szacunkowy czas wytrzeźwienia. Wielu z was ta wiedza może zaskoczyć – indywidualna tolerancja na alkohol jest naprawdę zróżnicowana i zależy od wielu czynników, w tym wieku, płci, stanu zdrowia stopnia zmęczenia, tempa metabolizmu itd.
Pytanie o wpływ alkoholu na mózg jest zatem przede wszystkim pytaniem: jak szybko i po jakiej dawce poczujemy, że z naszym ciałem i umysłem dzieje się coś dziwnego…
Gdy mózg traci kontrolę
Najbardziej destrukcyjny wpływ alkohol ma na mózg sięgających po niego dzieci i nastolatków. Paradoksalnie, mózgi młodych ludzi, w których bardzo intensywnie powstają i rozwijają się nowe połączenia nerwowe, często lepiej tolerują duże dawki alkoholu, niż mózgi dorosłych. To jedna z przyczyn, dla których młodzi potrafią wypić dużo więcej niż dorośli, zanim zaczną doświadczać negatywnych konsekwencji picia, takich, jak senność, brak koordynacji ruchowej i symptomy odstawienia lub kaca. Jednocześnie te właśnie nowe połączenia nerwowe szybciej ulegają destrukcji pod wpływem alkoholu. Specjaliści podkreślają, że zmiany w mózgach pijących nastolatków mają charakter długofalowy i skutkują długotrwałym upośledzeniem funkcji mózgu, które nie zanika z wiekiem. Stąd nie powinien dziwić zakaz sprzedaży alkoholu osobom nieletnim.
Można powiedzieć, że nasz mózg po spożyciu alkoholu po prostu “głupieje”. Alkohol wchłania się bardzo szybko – już 5-10 minut po spożyciu jest metabolizowany w wątrobie – a jego odurzające, narkotyczne działanie zmienia naszą świadomość. Niewielkie ilości C2H5OH (30-35 ml, odpowiadające ok. 0,5 l piwa lub dwóm kieliszkom wódki) sprawiają, że odczuwamy rozluźnienie, radość, pozbywamy się lęku czy wstydu w sytuacjach towarzyskich, nabieramy pewności siebie, a nawet wpadamy w euforię i zaczynamy żywić przekonanie, że wszystko nam się uda, wszystko będzie dobrze…
Zwodnicze działanie etanolu
W czasie, kiedy nasz mózg produkuje te radosne wizje, małe cząsteczki etanolu, wnikając do niego, niszczą delikatne błony komórkowe neuronów. Etanol tymczasowo zakłóca działania różnych neuroprzekaźników w mózgu, wywołuje przy tym przyjemne odczucia, m.in. poprzez zdolność do łączenia się z receptorami GABA (wiążącymi kwas gamma-aminomasłowy) w mózgu i… rozwiązuje język. Starożytni mieli na tę okoliczność porzekadło: in vino veritas. Dosłownie: w winie prawda. Wino, jak każdy inny alkohol, sprawia, że stajesz się szczery (aż do bólu) i łatwo możesz powiedzieć coś, czego po wytrzeźwieniu będziesz bardzo żałować.
Trzeba wiedzieć, kiedy przestać
Niektórzy z nas zachowują się pod wpływem alkoholu nieprzewidywalnie. Najważniejsze w odpowiedzialnym piciu jest więc rozpoznanie, kiedy nasz organizm nie jest już w stanie przyswoić większej ilości alkoholu bez uszczerbku dla naszego zachowania i zdrowia. A to wcale nie jest łatwe… Alkohol zwiększa aktywność w neuronach odpowiedzialnych za uczucie przyjemności. Wpływa też na receptory opioidowe, uwalniając endorfiny – cząsteczki szczęścia. Pijąc czujemy się do pewnego czasu coraz lepiej i lepiej, aż nagle nasze ciało daje nam jednoznaczne sygnały, że przesadziliśmy. Serce bije w przyspieszonym tempie, pocimy się, mamy zaburzenia równowagi, mdłości – często zaczynamy wymiotować, czujemy się zmęczeni, senni, możemy zacząć płakać albo histerycznie się śmiać. Zestaw doznań może być naprawdę różnorodny…
Wraz ze wzrostem poziomu alkoholu we krwi pojawiają się kolejne objawy:
- 0,3 promila: rozproszona uwaga,
- 0,8 promila: nadpobudliwość, problemy w koordynacji ruchowej,
- 1,5 promila: zaburzenie równowagi, problemy w racjonalnym myśleniu i odczuwaniu czasu, agresja,
- 2 promile: problemy w wysławianiu się, senność, brak kontroli nad zachowaniem, problemy w poruszaniu się,
- 4 promile: senność, śpiączka.
Żeby nie “urwał się film”
Nasza tolerancja na alkohol jest bardzo zróżnicowana i zależna od tak wielu zmiennych, że tylko odpowiedzialne picie jest gwarancją, że nie zrobimy sobie krzywdy.
Odpowiedzialne picie oznacza m.in to, że nie pijemy do utraty świadomości i pamiętamy, że alkohol, bez względu na postać, zawiera tę samą substancję etanol, która ma zawsze te same właściwości. Jeśli sięgasz po alkohol, pij odpowiedzialnie!